بررسی عملکرد صدا و سیما در نوروز 95/ نبود اتاق فکر برای طراحی مجموعه‌های موثر/ از تقلید برنامه‌های ماهواره‌ای تا نبود خلاقیت در برنامه سازی/ کفگیر پول و ایده یکجا به ته دیگ خورد!
مرتضی اسماعیل دوست: برنامه های نوروزی رسانه ملی امسال ضعیف تر از سال های گذشته پخش شد و در بررسی سطح کیفی مجموعه های تلویزیونی و برنامه های تولیدی شاهد نزول برنامه ها در بخش های مختلف بوده ایم، هر چند برخی برنامه ها مانند «خندوانه» به دلیل پایه ریزی مناسبی که دارند باز هم موفقیت خود را تکرار کردند. اما توفیق چند برنامه نمی تواند دلیلی بر موفقیت کلی تنها رسانه قانونی ما باشد و به دلیل فضای دشواری که در جنگ نرم برای کشور اسلامی ایران وجود دارد باید بیش از این ها به مقوله برنامه سازی در تلویزیون نظر داشت. از این روباید دانست که تولید برنامه ها به لحاظ کمی متمایز از کیفیت ساخت آن بوده و آن چه باید در مرحله اول برای مدیران و دست اندرکاران تلویزیون مورد توجه قرار گیرد، کیفیت برنامه ها به امید جذب مخاطب است. از این رو شناخت نیاز بیننده در جهان کنونی و توجه به ایده هایی خلاقانه در سرفصل فعالیت رسانه ملی می بایست قرار گیرد. مساله ای که به عنوان معضلی مهم در نبود طراحی برنامه های صدا و سیما در نوروز بیش از گذشته خود را نمایان ساخت و سازندگان تلویزیون بدون توجه به هر گونه خصوصیات رسانه که مهم ترین مشخصه اش ایده پردازی و ظرافت برنامه سازی است به شکلی بی دردسر اقدام به تقلید از شبکه های ماهواره ای کردند و متاسفانه مدیران رسانه ملی هم به بهانه یافتن مخاطب این مساله را مورد پذیرش قرار دادند.
اما سوال این جا است که آیا تقلید صرف از منابعی که پیش از این استفاده شده و تماشاگر خود را یافته است برای رسانه ای چون تلویزیون می تواند ضامن رسیدن به موفقیت باشد؟! پُر واضح است که همیشه اصل هر حرکتی به دلیل تازگی اش موجب جذابیت بیننده خواهد شد و تکرار ایده ها در بازه ای زمانی موجب از بین رفتن اعتبار رسانه تقلیدگر می شود و ارزش افزوده ای برای ظرفیت مخاطب یابی آن ها نخواهد داشت. از انواع برنامه های تقلیدی آشپزی تا برنامه ترکیبی «دورهمی» از جمله موارد رخ داده در میان برنامه های تلویزیونی سیما بودند که بدون توجه به جنبه های خلاقیت در برنامه سازی تنها به فکر پُر کردن آنتن بر آمدند!
در بررسی افت برنامه های صدا و سیما می توان به گزینه های مختلفی نظر داشت که مهم ترین آن عدم تخصیص بودجه از سوی دولت برای رسانه ملی است اما پرسش این جا است که با توجه به پذیرش تنگنای فوق در بروز افت برنامه های امسال می توان تنها مورد فوق را دلیل ضعف رسانه ملی در نوروز دانست؟
به طور حتم وجود اتاق فکری کارشناسانه در هر رسانه ای که نگاه هایی مبتنی بر مختصات فکری جامعه را در شکلی خلاقانه مورد توجه قرار دهد و توان ایجاد ایده هایی بکر برای تولید برنامه هایی با مولفه های همراستا با جغرافیای زیست منطقه را داشته باشد، جزو مهم ترین موارد لازم در هر رسانه ای است تا خروجی مناسبی از این محفل فکری به نگاه مخاطب متصل شود. همچنین به کارگیری افراد متخصص و پویا برای تولید و دور شدن از تکرار حضور گروه های امتحان پس داده و ناکارآمد در رسانه ملی باید مورد توجه قرار گیرد.
در میان سریال های تلویزیونی پخش شده در ایام نوروز شاهد مجموعه هایی بودیم که هیچ سرنخی از وجوه محتوایی بر آن ها وجود نداشت و در میان فیلم های انتخابی نیز زاویه نگاه مشخصی از بابت ایام پخش فیلم و اشتراک موضوعی وجود نداشت و برنامه های دیگر پخش شده در نوروز هم نتوانستند در خاطره دوستداران و مخاطبان جدی باقی بمانند و از این نظر بی پولی تلویزیوون و نبود خلاقیت دراستفاده از شرایط مالی محدود موجب شد یکی از بدترین سال های برنامه های تلویزیونی رخ دهد.
با توجه به در پیش بودن ایام فراغت تابستان که در آن بخش مهمی از بینندگان نوجوان و جوان، تعطیلات خود را طی می کنند لازم است هر چه زودتر در خصوص حل معضلات مربوطه اقدام شود تا در هجوم انواع برنامه های تهاجمی شبکه های ماهواره ای که اخلاق در خانواده را هدف تیرهای خود قرار می دهند، سپری در برابر انواع شبیخون فرهنگی داشته باشیم.
